Mặc dù thanh khoản đang sụt giảm nghiêm trọng do thị trường đang ở giai đoạn nhạy cảm và rơi vào vùng trống thông tin, thị trường chứng khoán vẫn được các chuyên gia đánh giá là kênh đầu tư hấp dẫn và dòng tiền đang chờ cơ hội thuận lợi để quay lại.

VN-Index bị đẩy về sát mốc 1.200 điểm sau khi chốt phiên đầu tuần (19/9) với việc các nhà đầu tư bán tháo quyết liệt cùng tâm lý đứng ngoài quan sát.

Thanh khoản sụt giảm

Chỉ số VN-Index ghi nhận tuần điều chỉnh thứ 3 liên tiếp, dừng ở mức 1.234,03 điểm khi đóng cửa phiên giao dịch cuối tuần trước. Nếu chỉ tính riêng 2 tuần giao dịch đầu tiên của tháng 9, VN-Index đã giảm gần 50 điểm . Thậm chí, nếu tính luôn cả phiên giao dịch ngày 19/09, VN-Index đã “bốc hơi” gần 80 điểm kể từ đầu tháng 9.

Sau khi phục hồi khá tích cực trong tháng 8, thanh khoản thị trường cũng có dấu hiệu “tụt áp”. Theo thống kê, trong 2 tuần đầu tháng 9, giá trị khớp lệnh trên HoSE bình quân phiên đã xuống dưới 12.700 tỷ đồng, giảm 10% so với tháng trước. Giá trị khớp lệnh một số phiên giao dịch trong tuần trước thậm chí chỉ còn quanh vùng 10.000 tỷ đồng – mức thấp nhất kể từ cuối tháng 7.

Điều đáng chú ý là kể cả khi HoSE cho phép giao dịch lô lẻ, thanh khoản vẫn sụt giảm nghiêm trọng.

Theo ý kiến của giới phân tích, việc nhà đầu tư chủ động đứng ngoài quan sát là điều dễ hiểu vì hiện tại thị trường khá nhạy cảm trước những biến động từ bên ngoài, đồng thời thiếu thông tin hỗ trợ đến từ nội tại trong nước.

Theo ông Trần Minh Tuấn, Phó Chủ tịch Hội đồng quản trị Chứng khoán Smart Invest, những vấn đề còn tồn động trong quá trình phục hồi như: dòng tiền trong nền kinh tế vẫn chưa thực sự lưu thông hiệu quả, quá trình triển khai gói hỗ trợ lãi suất vẫn gặp nhiều vướng mắc trong thực tế, phần lớn các loại hình doanh nghiệp gặp nhiều khó khăn trong việc tiếp cận nguồn vốn vay cho kinh doanh, … đang ảnh hưởng tiêu cực đồng thời cả yếu tố thanh khoản thị trường chứng khoán (TTCK) lẫn chất lượng hoạt động của doanh nghiệp niêm yết.

Ngoài ra, những bất ổn tiềm tàng ở thị trường trái phiếu doanh nghiệp, nhất là trái phiếu bất động sản đến từ những tín hiệu trầm lắng của thị trường bất động sản thứ cấp cũng được xem là yếu tố gián tiếp ảnh hưởng đến thanh khoản trên TTCK.

Ở một khía cạnh khác, động thái bán ròng của khối ngoại cũng tạo một áp lực lớn lên TTCK. Nếu chỉ tính riêng trên HoSE, từ đầu tháng 9, các nhà đầu tư nước ngoài đã bán ròng gần 1.800 tỷ. Còn nếu tính từ đầu quý III, khối ngoại đã rút ròng gần 1.100 tỷ đồng, trong khi ở quý II trước đó là mua ròng hàng nghìn tỷ đồng mỗi tháng.

Đồng thời, cùng với việc dòng vốn đổ vào thị trường qua kênh thụ động ETF chững lại gần đây, các quỹ ngoại cũng chưa có những tín hiệu tích cực trong việc quay trở lại thị trường.

Với khả năng cao Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) sẽ tăng lãi suất, tạo tác động duy trì xu hướng tăng của đồng USD, giá một số nguyên vật liệu cơ bản theo đó cũng được dự báo sẽ tiếp tục đà tăng, qua đó khiến chi phí đầu vào của một số doanh nghiệp trở nên ngày một nặng nề hơn. Với nguyên nhân trên, rủi ro của nhà đầu tư trên TTCK cũng sẽ lớn hơn, vì thế, nhà đầu tư sẽ mang tâm lý thận trọng hơn trong khi ra quyết định.

Chứng khoán vẫn còn sức hút

Ông Đinh Quang Hinh, Trưởng bộ phận Kinh tế vĩ mô và Chiến lược thị trường Chứng khoán Vndirect nhận xét, diễn biến thị trường trong thời gian vừa qua đã phần nào phản ánh những lo ngại của nhà đầu tư về việc Fed tăng lãi suất. Do đó, sau cuộc họp lãi suất của Fed ngày 20 – 21/9, tâm lý thận trọng của thị trường có thể được cởi bỏ phần nào và dòng tiền cùng với thanh khoản thị trường có khả năng phục hồi trong tuần cuối tháng 9.

Trong khi đó, Dragon Capital nhận định kinh tế Việt Nam chịu ảnh hưởng của các yếu tố bên ngoài ở mức độ thấp hơn nhiều so với các nước mới nổi và không mang tính hệ thống. Đồng thời, triển vọng về lợi nhuận của TTCK Việt Nam có phần vượt trội trong nhóm các thị trường mới nổi với mức độ rủi ro thấp hơn nhờ nội tại vĩ mô ổn định.

Bà Nguyễn Bỉnh Thanh Giao, Phó phòng Phân tích ACBS cho rằng hiện nay nội tại vĩ mô của Việt Nam khá vững chắc. Cùng với đó, gói tài khóa tiền tệ ước tính trên 300.000 tỷ và gói phát triển cơ sở hạ tầng trên 100.000 tỷ dự kiến sẽ được giải ngân trong quý III và quý IV sẽ mang đến sự hỗ trợ hữu ích cho quá trình phục hồi và tăng trưởng kinh tế. Ngoài ra, những con số cũng cho thấy lạm phát và lãi suất tại Việt Nam vẫn chưa đáng lo ngại.

Bà Đỗ Hồng Vân, Trưởng nhóm Phân tích dữ liệu Dịch vụ thông tin tài chính Fiin Group, nhận xét trong tương quan với các kênh đầu tư khác, tại thời điểm này có thể nói chứng khoán tiếp tục là kênh đầu tư hấp dẫn, triển vọng. Tính từ giai đoạn tháng 4 đến nay, TTCK đã bị sụt giảm mạnh, các nhà đầu tư cá nhân bán ròng. Tuy nhiên, việc lượng tiền lớn vẫn nằm trên tài khoản là tín hiệu tích cực cho thấy sức hấp dẫn của TTCK vẫn còn.

Theo dữ liệu của một số công ty chứng khoán, đến cuối quý II/2022, khoảng 70.000 tỷ đồng vẫn nằm trong tài khoản của các nhà đầu tư. Trong khi đó, thời gian gần đây thanh khoản thị mỗi ngày giao dịch chỉ khoảng 10.000 tỷ đồng, nếu so sánh thì lượng tiền vẫn nằm “im” trong tài khoản chứng khoán của nhà đầu tư là số tiền rất lớn. Theo như ACBS khảo sát, một lượng tiền lớn trong tài khoản nhà đầu tư vẫn đang tìm kiếm và chờ đợi cơ hội để quay trở lại thị trường.

Theo các chuyên gia, lúc này, cơ hội sẽ hướng đến những cổ phiếu, ngành có câu chuyện tăng trưởng ở phía trước; hoặc cổ phiếu, ngành chưa được thị trường chú ý thời gian qua cũng như mức giá chưa tăng tương xứng… Điện, dược phẩm, bán lẻ… được đánh giá là những ngành đáng chú ý và sẽ có lợi nhuận dự kiến tăng tốc hoặc phục hồi từ nay đến cuối năm. Ở chiều ngược lại, bất động sản dân cư, thép, nhóm ngành hàng hóa và xuất khẩu (thủy sản, phân bón, dệt may…) là những ngành được nhận xét có ít triển vọng hoặc đi ngang.

Quang Nhật